Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yayınladığı yeni bir analizde sıkı para politikasının kamu maliyesine önemli katkılar sağladığını açıkladı. Analizde, TCMB'nin son parasal sıkılaşma döngüsünün Hazine yeniden ihraç ihalelerindeki borçlanma maliyetlerini ortalama 40 baz puan düşürdüğü ve bu durumun kamu maliyesine yaklaşık 6,8 milyar TL katkı sağladığı belirtildi.

Sıkı Para Politikasının Etkileri

Analize göre, sıkı para politikası, getiri eğrisinin şekli ve borçlanma ihalelerine yönelik talebi etkileyerek kamu borçlanma maliyetlerini düşürüyor. Kısa vadeli faizler politika faiziyle birlikte yükselirken, enflasyonda düşüş beklentisi uzun vadeli faizleri düşürüyor. Bu durum, enflasyonla mücadeleyi destekleyerek bankaların borçlanma araçlarına olan risk iştahını artırıyor ve risk taşıma kapasitelerini güçlendiriyor. Sonuç olarak, tahvil ihale süreçlerinde daha yüksek talep oluşuyor ve ikincil piyasadaki faiz değişimi sınırlı kalıyor. Analiz, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yeniden ihraç ihalelerini ele alarak sıkı para politikasının bu olumlu etkisini detaylı bir şekilde inceliyor.

Talep Eğrisinin Rolü

Hazine borçlanma ihalelerinde oluşan talep eğrisi, ihale kesim noktasına kadar gerçekleşen fiyat-miktar verileri kullanılarak hesaplanıyor. Bu eğri, Hazine ihalelerinde oluşan borçlanma miktarı ve maliyeti arasındaki ilişkiyi gösteriyor. Daha yatay bir talep eğrisi, fiyat esnekliğinin arttığını ve aynı borçlanma miktarı için Hazine'nin maliyetini azalttığını gösteriyor. Para politikasının bu eğrinin şekillenmesinde önemli bir rol oynadığı, özellikle sıkı para politikası dönemlerinde daha yatay bir eğrinin oluştuğu vurgulanıyor. Bu yataylaşma, bankaların risk taşıma kapasitesinin artmasıyla ilişkilendiriliyor. Sıkı para politikası ortamında, eğrinin uzak ucunun yukarı yönlü kayması, miktarın fiyat üzerindeki etkisini azaltıyor ve Hazine'nin daha düşük maliyetle borçlanabilmesini sağlıyor.

Kamu Maliyesine Katkı

Analiz sonuçları, sıkı para politikasının birincil piyasada olumlu etkiler yarattığını gösteriyor. Esnekliklerdeki artış, borçlanma maliyetlerinde azalmaya yol açıyor. TCMB'nin son sıkı para politikası döngüsünde, Hazine yeniden ihraç ihalelerindeki borçlanma maliyetlerinin ortalama 40 baz puan düşmesi, kamu maliyesine yaklaşık 6,8 milyar TL katkıda bulunmuştur. Para politikasının, parasal aktarım kanalı üzerinden tahvil piyasalarında getiri oranlarını artırırken, öngörülebilirlik ve beklentiler kanalı üzerinden de yeniden ihraç ihalelerinde gerçekleşen talep esnekliğini desteklediği belirtiliyor. Artmış öngörülebilirlik ve kredibilite, bankaların risk taşıma kapasitesini yükseltiyor ve TCMB'nin politika duruşunun finansal sistemi destekleyerek kamu maliyesine katkıda bulunduğunu gösteriyor.